#21. "Światło którego nie widać" - Anthony Doerr

Tytuł: "Światło, którego nie widać"
Autor: Anthony Doerr
Data wydania: 23 września 2015
Wydawnictwo: Czarna Owca
Ilość stron: 640


Marie-Laure mieszka wraz z ojcem w Paryżu, jako sześciolatka traci wzrok i odtąd uczy się poznawać świat przez dotyk i słuch. 
Pięćset kilometrów na północny wschód od Paryża w Zagłębiu Ruhry mieszka Werner Pfennig, który jako mały chłopiec stracił rodziców. Podczas jednej z zabaw Werner znajduje zepsute radio, naprawia je i wkrótce staje się ekspertem w budowaniu i naprawianiu radioodbiorników. Odtąd Werner poznaje świat, słuchając radia.

Kiedy hitlerowcy wkraczają do Paryża, dwunastoletnia Marie-Laure i jej ojciec uciekają do miasteczka Saint-Malo w Bretanii.

Werner Pfennig trafia tam kilka lat później. Służy w elitarnym oddziale żołnierzy, który zajmuje się namierzaniem wrogich transmisji radiowych. Podczas nalotu aliantów na Saint-Malo losy tej dwójki splatają się…  (opis i okładka z wydawnictwa)

"Otwórzcie oczy i popatrzcie na to, co możecie zobaczyć, nim zamkniecie je na zawsze."

"Prawie wszystkie gatunki, jakie kiedykolwiek żyły, wymarły, Laurette. Nie ma powodu sądzić, że ludzkość będzie wyjątkiem".

Wiele słyszało się niedawno o tej książce. Była dosłownie wszędzie, w witrynie każdej księgarni, na blogach, na książkowych stronach. Automatycznie stała się bestsellerem i każdy chciał ją przeczytać. Czy kogokolwiek to dziwi, wiedząc, że została nagrodzona prestiżową nagrodą Pulitzera? Mnie nie i sama czekałam, aż będę miała okazję ją przeczytać. W końcu trafiłam na nią w bibliotece – dzięki pięknemu wydaniu przyciągnęła mój wzrok i uwagę. Ale niestety tylko na chwilę, bo ta książka to moje największe rozczarowanie ostatnich miesięcy.


Narrator opowiada historię, która rozpoczyna się w 1934 roku, ale większa jej część rozgrywa się w latach 1942-44. I fajnie, bardzo lubię wojenne opowieści. Od razu spotykamy dziewczynkę Marie-Laure i jej ojca, naukowca z francuskiego muzeum. Opowiada jej historię o tajemniczym kamieniu, który przynosi pecha kolejnym właścicielom i według plotek jest ukryty w muzeum, w którym pracuje. Wybucha wojna, a ojciec Marie-Laure dostał pewne zadanie od swojego przełożonego. Przenoszą się do jego stryja Etienne’a do Saint Malo, małego miasteczka na wybrzeżu Francji. Jednocześnie na kartach powieści śledzimy Waltera, kilkunastoletniego Niemca, który jako dziecko odnajduje niesprawne radio, dzięki swojej smykałce naprawia je i staje się jego oknem na świat. Po kilku latach zostaje wcielony do wojskowej szkoły, aby uniknąć losu swojego ojca, który zginął w kopalni. Zostawia swoją młodszą siostrę Juttę w sierocińcu.


Widać, że autor włożył w tą książkę mnóstwo pracy i energii – w końcu zbierał materiały, pisał ją i doszlifowywał przed 10 lat. Jest historykiem i zrobił wspaniały research, fabuła skonstruowana jest naprawdę genialnie, ale… No właśnie, ale. Jak mogę skrytykować książkę, która dostała tak ważną nagrodę i którą pokochało tak wiele osób, żeby nie wyjść na ignoranta?

Brakowało emocji, dialogów, uwypuklenia charakterów bohaterów. Ta książka była taka… sucha. Trochę nudnawa. Z dłużącymi się opisami i wolno rozgrywającą się akcją. Ciągłe przeskakiwanie od bohatera do bohatera, od roku 1934 do 1942-44 wprowadzało lekki zamęt. Trudno było skupić się na akcji, zaprzyjaźnić i zżyć z bohaterami. Przerywałam sobie lekturę co jakieś pół godziny, bo po prostu strasznie mi się dłużyła, a zwykle siadam i czytam „za jednym posiedzeniem”, bo nie mam problemu z wciągnięciem się w świat przedstawiony.

Nie polubiłam Marie-Laure, mimo że podziwiałam za to jak radzi sobie ze swoją dysfunkcją. Straciła wzrok jako kilkuletnie dziecko, ale absolutnie nie sprawia to, że zaczyna się użalać nad sobą czy czuje się gorsza. Czytelnik właściwie tego nie zauważa. Do drugiego głównego bohatera, Waltera, nie czuję za to żadnych większych emocji. Jedyne co mogę o nim powiedzieć to to, że był dość bystry i naprawiał urządzenia. Jedyną osobą, której losami się przejmowałam była jego siostra, Jutta, która miała w sobie „to coś” i szkoda, że autor nie rozwinął jej postaci bardziej, bo miała potencjał.

Podobało mi się za to splecenie losów tych dwóch postaci, pozornie zupełnie niewykonalne. Nie spodziewałam się także takiego zakończenia, które wzbudziło we mnie smutek i nostalgię, co chyba było założeniem autora. Piszę chyba, bo równocześnie czułam spory niedosyt i poczucie zmarnowania tak dobrze skonstruowanej fabuły – wystarczyło włożyć trochę emocji i odjąć „papierowatości” bohaterów.

Podsumowując – uważam, że cały szum wokół tej książki jest nieco przesadzony, choć nie umniejszam pracy, jaką pan Doerr włożył w swoją powieść. Nie zapadła mi głęboko w pamięć ani nie przeczytam jej w przyszłości kolejny raz. Jest wiele lepszych pozycji o wojnie, jak na przykład „Złodziejka książek” Marcusa Zusaka czy „Rzeźnia numer pięć” Kurta Vonneguta. Czas, jaki przeznaczyłam na przeczytanie „Światła…” mogłam przeznaczyć na coś o wiele pożyteczniejszego.


Moja ocena – 5/10